سال 1390 بود که دو وزارتخانه «راه و ترابری» و «مسکن و شهرسازی» با هم ادغام شدند و وزارت راه و شهرسازی کنونی تشکیل شد. در آن مقطع قرار بود همه امکانات، تعهدات، اعتبارات و نیروی انسانی وزارتخانه‌های پیشین به وزارت راه و شهرسازی منتقل شود.
در نهایت نیز هدف از این ادغام، مدیریت یکپارچه و ایجاد انسجام در تصمیم‌گیری‌ها اعلام شد؛ هدفی که به گفته کارشناسان هیچ‌گاه محقق نشد. همین کاستی‌ها باعث شده است طی ماه‌های گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر تفکیک دوباره این وزارتخانه شنیده شود.
محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی چند روز پیش با اعلام اینکه طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی در اختیار هیئت رئیسه مجلس است، گفت: بعد از اینکه رئیس مجلس با رئیس‌جمهور توافق کرد و رئیس‌جمهور توجیه شود که این کار به‌نفع مسکن و حمل‌ونقل است، طرح تفکیک اعلام وصول می‌شود.
رضایی کوچی درباره تفکیک وزارت راه و شهرسازی، اظهار کرد: با شروع فعالیت مجلس و قبل از اینکه وزرا به مجلس معرفی شوند، طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی را مطرح کردیم.وی افزود: این طرح آماده بود که در مجلس اعلام وصول شود، اما یک روز قبل از این کار، رئیس‌جمهور با رئیس مجلس گفت‌وگویی داشت و درخواست کرد با توجه به شروع‌به‌کار دولت برای تفکیک وزارت راه و شهرسازی، مهلت داده شود.
وی ادامه داد: شاید درخواست مذکور با این نگاه بوده است که تفکیک وزارتخانه باعث توقف کارهای عمرانی می‌شود و رکود را در کار وزارت راه و شهرسازی ایجاد می‌کند، به همین دلیل نیز توسط رئیس مجلس به‌احترام رئیس‌جمهور و برای اینکه نشان دهد تعامل بین دولت و مجلس وجود دارد، اعلام وصول طرح تفکیک وزارت راه به تعویق افتاد و اعلام وصول نشد.
رضایی با تأکید بر اینکه طرح تفکیک هیچ بار مالی ندارد، توضیح داد: بنا نیست هیچ نیروی انسانی و ساخت‌وساز جدیدی ایجاد شود، با همین امکانات موجود ـ در وزارت راه و شهرسازی ـ تفکیک انجام می‌شود.وی با بیان اینکه وزارت راه و ترابری و مسکن و شهرسازی در هم ادغام نشده‌اند، بلکه الحاق شده‌اند، اضافه کرد: با کمترین هزینه و صرف زمان می‌توانیم مأموریت‌های حمل‌ونقل و مسکن را از هم جدا کنیم تا یک شرایط پایداری در این دو حوزه برای کشور به‌وجود بیاید.
وی با ابراز به اینکه حمل‌ونقل و مسکن حوزه‌های سنگینی هستند، خاطرنشان کرد: خانم وزیر، واقعاً وزیر پرتلاشی است و زحمت زیادی می‌کشد.،اما وزارت راه، وزارتخانه سنگینی است و اعتبارات آن جوابگوی همه مأموریت‌ها نیست. طبیعی است وزیر با صرف وقت و کمک بیشتر دولت و تمرکز به‌روی موضوعات خاص می‌تواند حتماً در انجام مأموریت‌ها بسیار مؤثر باشد.
ابراهیم نجفی، نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس، نیزدر این باره اظهار کرده بود طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم نیز در دستور کار مجلس بوده، اما با پیش‌آمد دوباره انتخابات ریاست‌‌جمهوری به دولت بعد منتقل شده است. نجفی اشاره کرده است دراین‌باره هم رئیس‌جمهوری و هم وزیر جدید راه و شهرسازی وعده‌هایی داده‌اند و در نهایت نیز بررسی طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی اکنون در کمیسیون عمران مجلس قرار دارد.
منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن، درباره جداسازی مسکن از وزارت راه و شهرسازی نظرات مثبتی دارد و می گوید: با وجود تمام توانمندی و تخصص یک وزیر، حوزه مسکن باید جدا شود. همچنین در این بین موضوعاتی مانند راه و گمرکات و دیگر وظایف وزارت راه و شهرسازی به سازمانی عریض و طویل برای مدیریت نیاز دارند.
او افزود: برای اینکه وزارت مسکن بتواند به هدف خود یعنی توسعه مسکن برای نظام مصرفی برسد و کسری مسکن را پوشش دهد، حتماً باید به طور مستقل عمل کند و کارشناسی در جایگاه وزیر مسکن با درک این دغدغه‌ها و کاستی‌ها بتواند بر این فضا مدیریت لازم را انجام دهد.غیبی همچنین توضیح داد: نکته مهم این است که اگر وزارت مسکن جدا شود و به طور مستقل عمل کند، علاوه بر پوشش کسری‌هایی که وجود دارد، به‌لحاظ معماری ایرانی-اسلامی یک معماری در شأن شکل می‌گیرد و شهرها از ساخت‌وسازهای قوطی‌کبریت‌وار رها می‌شوند.این کارشناس حوزه مسکن اضافه کرد: از سوی دیگر با این اقدام، تمام اقدام‌های پراکنده در حوزه مسکن در یک وزارتخانه جمع می‌شوند و در نهایت نیز نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.
فردین یزدانی، دیگر کارشناس حوزه مسکن، مخالف جداسازی وزارتخانه‌ها از یکدیگر است. او دراین‌باره گفت: من از ابتدا مخالف ادغام این دو وزارتخانه بودم. کسانی که به دنبال ادغام وزارتخانه‌ها بودند مواردی مانند وزارت زیرساخت‌های ژاپن را در نظر داشتند، اما دراین‌باره باید گفت، ژاپن خصوصیات خود را دارد و تا حد زیادی با ویژگی‌های ایران همخوانی ندارد.
او ادامه داد: اما حالا که این دو وزارتخانه ادغام شده‌اند در این شرایط جداسازی وزارتخانه‌ها نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه مشکلاتی نیز به همراه خواهد آورد. در این بین مراحل بوروکراتیک با دو وزیر، هزینه‌های زیادی به بار خواهد آورد.یزدانی توضیح داد: تا دوباره دو وزارتخانه تفکیک شوند و در وظایف خود جا بیفتند نه‌تنها مشکلی حل نمی‌شود بلکه هزینه‌هایی تولید و سردرگمی‌های زیادی هم در زمینه سیاست‌گذاری وارد می‌کند. بنابراین در شرایط کنونی من تا حد زیادی موافق جداسازی نیستم.
مجید گودرزی دیگر کارشناس بخش مسکن دراین‌باره اظهار کرد: کاری را که معاونت مسکن و راه و شهرسازی می‌تواند انجام دهد، می‌توان در قالب یک وزارتخانه نیز به اجرا درآورد، ولی موضوع مهم، کارایی است. اگر قصد نداشته باشند کاری انجام دهند، تفکیک شدن یا نشدن وزارتخانه تا حد زیادی تاثیری بر عملکردها ندارد.
او ادامه داد: متاسفانه در دوره‌های قبلی برخی از دولتمردان اهتمامی برای حل چالش مسکن نداشتند، اما در دولت سیزدهم اتفاقات مثبتی در زمینه مسکن افتاد و امید می‌رود این روند ادامه پیدا کند.گودرزی گفت: مهم این است که برای جداسازی برنامه‌ای وجود داشته باشد و مسئولان بخواهند کاری انجام دهند. تفکیک شدن یا نشدن وزارتخانه تاثیری بر عملکرد ندارد.
حال باید دید در این شرایط تفکیک این دو وزارتخانه تحقق پیدا می‌کند یا خیر. همچنین سوال اصلی اینجاست که آیا جداسازی بخش مسکن می‌تواند ایده خوبی برای بهبود شرایط بازار مسکن باشد؟
۰۹ مهر ۱۴۰۳ - ۱۹:۴۶
تفکیک وزارت راه و شهرسازی موضوعی است که همواره در بحبوحه تغییر دولت‌ها و سیاست‌ها داغ می‌شود. موافقان تفکیک بر این باورند که این جداسازی، تمرکز بر هر دو حوزه مسکن و راه را به طور مجزا تقویت می‌کند؛ مخالفان اما می‌گویند چنین اقدامی تنها به معنای تحمیل هزینه به دولت است و دستاوردی نخواهد داشت.
ثبت دیدگاه