تاریخ مملو از جنبش‌هایی است که توسط دانشجویان رهبری شده است. جنبش‌هایی که با اعتراض‌های دانشجویان در کلاس دانشگاه‌ها آغاز و دامنه آن به جامعه کشیده شده و حمایت و همراهی اقشار مختلف مردم را با خود داشته است. بسیاری از این جنبش‌ها تاثیرات مهم و مثبتی بر سرنوشت سیاسی و اجتماعی کشورها داشته و برخی دیگر حتی پایه‌گذار انقلاب‌های بزرگی بوده‌اند.
در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، فعالان ضدنژادپرستی در سال ۱۹۶۸ توانستند دولت را تحت فشار قرار دهندتا نخستین دپارتمان مطالعات آفریقایی_آمریکایی را در این کشور تاسیس کندآمریکا
اعتراض‌های دانشجویان در طول تاریخ، بیشتر به موضوع‌هایی مانند تبعیض، بی‌عدالتی، ظلم و حتی شهریه‌های بالای تحصیل در دانشگاه بوده است. تا پیش از قرن بیستم، بسیاری از کالج‌ها و دانشگاه‌های آمریکایی فقط دانشجویان پسر سفیدپوست را ثبت‌نام می‌کردند.
فعالان دانشجویی، کالج‌ها و دانشگاه‌ها را تحت فشار قرار دادند تا تنوع نژادی را در دانشگاه‌ها افزایش دهند. در جنبش حقوق مدنی در دهه ۱۹۶۰، دانشجویان با اعتراض به جدایی نژادی، برای حقوق مدنی راهپیمایی کردند. در سال ۱۹۶۰ چهار دانشجوی سیاه‌پوست از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی در پیشخوان ناهار که عنوان «فقط سفیدپوستان» را داشت، تحصن کردند. اقدامی که الهام‌بخش هزاران دانشجو برای پیوستن به جنبش حقوق مدنی شد.
وقتی صدای مردم غزه از آمریکا شنیده می‌شود
در طول اوج فعالیت‌های دانشجویی در دهه ۱۹۶۰ یک نظرسنجی در سال ۱۹۶۸ نشان داد تقریبا از هر پنج اعتراض دانشجویی، یک نفر خواستار پایان دادن به تبعیض‌نژادی در دانشگاه بود. فعالان دانشجویی علاوه بر اصرار برای سیاست‌های ضدتبعیض، آنچه در کالج‌ها تدریس می‌شد را نیز تغییر دادند.
در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، فعالان ضدنژادپرستی در سال ۱۹۶۸ توانستند دولت را تحت فشار قرار دهند تا نخستین دپارتمان مطالعات آفریقایی_آمریکایی را در این کشور تاسیس کند. گروهی معروف به «دانشجوی نگران ۱۹۵۰» سالی که دانشگاه میسوری برای نخستین‌بار دانشجویان سیاه‌پوست را پذیرفت، فهرستی از خواسته‌ها را ارائه کرد که شامل استعفای «تیم ولف» رئیس دانشگاه، افزایش اعضای هیأت علمی و کارکنان سیاه‌پوست و نقش دانشجویان در انتخاب رئیسان‌جمهوری و صدراعظم آینده بود.اعتراض‌های مسالمت‌آمیز فعالان مانند مسدود کردن ماشین ولف در جریان رژه بازگشت به خانه، در نهایت به موفقیت رسید. ولف استعفا داد و دانشگاه میسوری برای نخستین‌بار مسئول کثرت‌گرایی نژادی و جنسیتی استخدام کرد.
چک
هشت روز پس از فروپاشی دیوار برلین که نشانه پایان حکومت کمونیستی آلمان شرقی بود، دانشجویان چکسلواکی برای سرنگونی دیوارهای خود وارد عمل شدند. این قیام با هزاران نفر آغاز شد و تا جایی رسید که خیابانهای پراگ با ۵۰۰ هزار معترض پر شد. این جمعیت حتی با حمله نیروهای ضد شورش هم اعتراض‌های مسالمت‌آمیز خود را ادامه دادند.
وقتی صدای مردم غزه از آمریکا شنیده می‌شود
تنها ۱۱ روز پس از شروع اعتراض‌ها، حزب کمونیست چکسلواکی قدرت را رها کرد و راه را برای رئیس‌جمهور شدن «واتسلاو هاول» نمایشنامه‌نویس در دسامبر(آذر-دی) هموار کرد. «تیموتی گارتن‌آش» مورخ و نویسنده انگلیسی در توصیف این انقلاب گفت: «این انقلاب فوق‌العاده‌ای بود. سریع، کاملا غیرخشونت‌آمیز، شادی‌بخش و یکی از سریع‌ترین و کامل‌ترین موفقیت‌های جنبشی به رهبری دانشجویان در تاریخ مدرن بود.»
انگلیس
در آغاز سال ۱۹۷۲ اعتراض‌هایی علیه برنامه‌های دولت برای اصلاح اتحادیه‌های دانشجویی صورت گرفت. در ماه ژانویه(دی_بهمن) نزدیک به ۶۰۰ نفر در راهپیمایی شرکت کردند که توسط گروهی متشکل از ۵۰ دانشجو به راه افتاد و پل مجدلیه را مسدود کردند.
معترضان به ارسال یک طومار ضد دولتی به سالن شایر ادامه دادند. در همان ماه بزرگترین تظاهرات دانشجویی تا آن زمان در لندن در تجمعی به رهبری اتحادیه سراسری دانشجویان(NUS) برگزار شد. در مجموع ۳۵ هزار دانشجو از جمله یک گروه ۷۰۰ نفری از دانشگاه کمبریج به پایتخت رفتند. فشارهای وارد شده بر دولت باعث شد «مارگارت تاچر» که در آن زمان وزیر آموزش‌وپرورش بود، انجام اصلاحات را لغو کند.
ایران
جنبش‌های دانشجویی در ایران از زمان تاسیس دانشگاه‌ها و در قالب‌های مختلف فعالیت‌های بسیاری داشته‌اند. یکی از چشم‌گیرترین حرکت‌های اعتراضی دانشجویان در دوره حکومت رضاشاه در سال ۱۳۱۶ اتفاق افتاد که دانشجویان دانشکده حقوق در اعتراض به هزینه‌های بیهوده برای آماده ساختن دانشگاه جهت بازدید ولیعهد، در کلاس‌ها حاضر نشدند. به دنبال این حرکت و همچنین اعتراض‌های دیگر، در همان سال ۲۰ نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه بازداشت و یکی از آنها اعدام شد.
در سال ۱۳۱۸ دولت وقت تصمیم گرفت برای رفع نیازهای ارتش، همه فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های پزشکی را به خدمت نظام بگمارد. دانشجویان تصمیم گرفتند علیه این تصمیم غیرقانونی که حتی آزادی شغل را از پزشکان سلب می‌کرد، مبارزه کنند و به دنبال آن، از رفتن به کلاس‌های درس خودداری و اعلام کردند تا از آزادی شغل خود مطمئن نشوند در بیمارستان‌ها و کلاس‌های درس حاضر نخواهند شد. این مقاومت دانشجویان پزشکی در آن سال‌های خفقان بی‌سابقه و غیرمنتظره بود و دولت به ناچار تصمیم خود را لغو کرد اما به دنبال این شکست، چند تن از دانشجویان را هنگام امتحان از پشت میز درس به زندان کشاند که تا شهریور ۱۳۲۰ در آن جا ماندند.
ثبت دیدگاه