در همین بازار تجهیزات پزشکی که تولیدکننده و واردکننده در جدال ارز ترجیحی به سر میبرند و همه به نوعی گلایه دارند، فشار مضاعفی به مصرف کننده نهایی و بیمار وارد میشود که مشخص نیست این وضعیت تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد و کدام سمت ماجرا از کسب سود بیشتر کوتاه خواهد آمد.
وضعیتی که بیماران را با مشکل مواجه کرده، اما فضای رسانهای توجهی به آن نمیکند، زیرا حوزه تجهیزات پزشکی معمولا با هیاهوی حوزه دارو متفاوت است و همواره چراغ خاموش حرکت کرده است و بسیاری از اتفاقات آن در فضای رسانه بازگو نمیشود.
ارز ترجیحی، آفت یا حمایت از مصرف کننده تجهیزات پزشکی؟
تجهیزات پزشکی از معدود حوزههایی محسوب میشود که همچنان از ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی برخوردار است. ارزی که تولیدکنندگان اعتقاد دارند دست و پای آنها را برای رقابت با محصولات خارجی میبندد. این ارز زمانی به تجهیزات پزشکی تخصیص پیدا کرد که بتواند منجر به کاهش هزینههای بیماران شود.
اکنون وزارت بهداشت، ارز برخی تجهیزات پزشکی را از ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تغییر داده، اما همچنان برخی اقلام از همان ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی استفاده میکنند. با این حال تولیدکنندگان از تخصیص ارز ترجیحی برای واردات تجهیزات پزشکی گلایههای فراوانی دارند و میگویند که پرداخت این ارز به واردکنندگان کمر تولید داخل را شکسته و رقابت را از بین برده است.
این در حالیست که سال گذشته در طرح دارویار ارز حمایتی دارو از واردکننده به سازمانهای بیمه گر منتقل شد و حالا گویا قرار است طرحی با عنوان تجهیزیار نیز اجرا شود که تاکنون در حد حرف و حدیث مانده و جزییاتی از آن اعلام نشده است.
جلال غفارزاده «مدیرکل سابق تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو» در این رابطه میگوید: عمده ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی در حوزه تجهیزات پزشکی به واردات تخصیص پیدا میکند که شامل اقلام مختلفی در حوزه قلب، چشم، ارتوپدی و آزمایشگاه میشود.
عبدالرضا یعقوب زاده «رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی ایران» نیز درباره تخصیص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به واردات تجهیزات پزشکی میگوید: برای تخصیص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی قسمتهای مختلفی وجود دارد که هر کدام از این قسمتها فساد انگیز است. در زمینه قیمت گذاری و کارشناسی، اینکه کارشناسان اداره کل تجهیزات پزشکی بتوانند قیمت را کنترل کنند، تقریبا ۱۰ تا ۲۰ درصد غیرممکن است. به طور مثال قیمت یک دستگاه سونوگرافی پرتابل از ۲ هزار دلار تا ۱۰۰ هزار دلار موجود است و حتی مدلهای مختلف نیز قیمت متفاوت دارند. قیمت محصولات صادراتی ما هم در کشورهای مختلف میتواند تا ۲۰ درصد متفاوت باشد.
وی ادامه میدهد: سیستمی که به کارشناس میگوید دلار را توزیع کن و بعد به بانک مرکزی بگوییم پرداخت کن و بعد تجهیزات را در انبار بگذاریم و بگوییم قیمت گذاری کن، فساد انگیز است. کدام کشور دنیا برای واردات، یارانه تخصیص میدهد؟ ارز ارزان قیمت دادن به واردات به معنی تخصیص یارانه به واردات است.
در اروپا اگر قرار باشد دارو یا تجهیزات را با یارانه به دست مردم برسانند، در ابتدای واردات این کار را انجام نمیدهند، بلکه هزینه گمرک میگیرند و بخشی را یارانه میدهند. در اروپا سالهاست قیمت سمعک با یارانه است و مصرف کننده رایگان دریافت میکند. این سیستم غلط است و سالها آن را ادامه میدهیم. اگر میخواهیم چیزی را ارزان به دست بیمار برسانیم، باید یارانه را به بیمار بدهیم.
اقتصاد باید رقابتی باشد و تولیدکننده نباید در صف ارز بماند، بلکه باید به فکر قیمت و کیفیت محصول باشد. وقتی ارز ترجیحی داده میشود، تولیدکننده اصلا نمیتواند با آن رقابت کند
یعقوب زاده میگوید: اقتصاد باید رقابتی باشد و تولیدکننده نباید در صف ارز بماند، بلکه باید به فکر قیمت و کیفیت محصول باشد. وقتی ارز ترجیحی داده میشود، تولیدکننده اصلا نمیتواند با آن رقابت کند. با حذف ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، اقتصاد آزاد و جنسها گرانتر میشود، در نتیجه باید یارانه به بیمارستانها یا مردم داده شود تا بتوانند تحمل کرده و جنس را ارزانتر دریافت کنند.
آن وقت هرکسی میخواهد سمعک بخرد، میتواند به طور مثال ۱۰ میلیون تومان یارانه بگیرد. اگر بخواهد به طور مثال سمعک ایرانی به قیمت ۱۵ میلیون تومان بخرد، ۵ میلیون تومان از جیب میپردازد و اگر بخواهد سمعک خارجی ۵۰ میلیون تومانی بخرد، ۴۰ میلیون تومان از جیب خود میگذارد.
سید حسن اطیابی «عضو هیات مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی» نیز در این رابطه میگوید: درخواست اداره کل تجهیزات پزشکی ۱۸۸ هزار میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۳ بود و آنچه به دارو و تجهیزات پزشکی داده شده، ۱۲۰ هزار میلیارد تومان است و در نتیجه تفاوت بنیادی میان منابع و مصارف مشاهده میشود.
وزارت بهداشت معتقد است که اگر به سمت آخر زنجیره برویم، آسیب ایجاد میشود. اعتقاد ما این است که ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، جان تولیدکننده را میگیرد. باید در این زمینه برنامه ریزی کرد تا بدانیم ارز به کدام قسمت زنجیره تخصیص داده شود.
اطیابی ادامه میدهد: یک تولیدکننده تمام منابع را از داخل تامین میکند و به این دلیل که نمیتواند تمام نیاز بازار را تامین کند، بخشی از این نیاز از واردات تامین میشود. اگر به تولیدکنندهای که تامین منابع آن بیش از ۲۰ درصد از منابع داخلی است، ارز متفاوتی بدهیم، تولیدکننده باید یارانه دریافت کند.
اگر به واردکننده یارانه داده میشود، نباید تولیدکننده فراموش شود. قیمت تمام شده برای تولید بالاست و اگر یارانه دریافت نکند، قدرت رقابت را از دست داده و سرمایه از حوزه تولید فرار میکند. راهکار این موضوع در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد. همه ما از حذف یارانه از بیمار مخالفیم، اما باید به این توجه کنیم که تکلیف تولیدکننده چیست.
ابوالفتح صانعی «عضو هیات مدیره اتحادیه بازرگانان تجهیزات و ملزومات پزشکی» نیز در این رابطه میگوید: نباید همه را به فساد متهم کرد. حوزه غذا و دارو از ورود کالا به کشور تا رسیدن به بیمارستان را رصد میکند. برنامهای که ۹۰ درصد درست اجرا میشود را نباید به فساد متهم کنیم. واردات و تامین مانند کشاورزی است و باید برنامه ریزی کنیم.
وقتی میتوان برنامه ریزی کرد که ابتکار عمل داشته باشیم. یعنی وزارت بهداشت فقط کار رگولاتوری را انجام داده و واردکننده بتواند سرمایه گذاری کند. با وجود ارز ترجیحی نمیتوان این کار را انجام داد و مطلوب ما نیست.
ثبت دیدگاه