کدام بیمارستان‌های تهران روی گسل قرار دارند؟

علی بیت‌الهی، عضو هیئت علمی و رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی درباره تهیه نقشه‌ پهنه‌های گسلی برای چند شهر کشور اظهار داشت: پیش از این پهنه گسلی 6 شهر تهران، مشهد، کرج، تبریز،‌ زنجان و کرمان منتشر شده بود و در ادامه اجرای قانون مدیریت بحران باید نقشه‌ پهنه‌های گسلی سایر شهرها را هم ارایه دهیم.
وی ادامه داد: در یک فاز با حمایت معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه، 9 شهر انجام شده و الان 25 شهر دیگر هم در دست انجام است که در پایان سال به نتیجه می رسد و هدف این است که تمام شهرهای کشور نقشه پهنه‌های گسلی داشته باشند و پوشش داده شوند.
این مقام مسئول درباره میزان رعایت محدودیت‌های ساخت و ساز در این نقشه‌های گسلی گفت: اجرای این نقشه و صدور پروانه‌ها بر عهده شهرداری‌ها است، البته نقشه‌های حریم گسل در سامانه شهرداری هم بارگذاری شده‌ است. بعد از این قانون و ارایه نقشه‌های گسلی در تهران درباره 3 مورد مهم برج‌سازی در پهنه گسلی مجوز صادر نشد و از ساخت برج در این حریم‌ها جلوگیری کردند.بیت‌الهی افزود: طبق قانون حرایم گسل حداکثر مجاز برج‌سازی در حریم این نقشه‌ها 12 طبقه حداکثر مجاز ساخت بر روی نقشه‌های گسل‌های فعال 6 طبقه است که البته این مجوزهای ساخت هم تحت ضوابط ویژه و سختگیری‌های خاص صادر می‌شود.
وی با اشاره به 3 مورد برج که از ساخت آنها ممانعت شده، اظهار داشت:‌ اخیرا اجازه ساخت برج 24 طبقه کوی فرشته بر روی گسل نیاوران، هتل ولنجک و برج نیاوران بر روی گسل داده نشد. درباره هتل ولنجک، مرکز اعلام کرد که جانمایی ساخت این هتل بر روی گسل است و طبق مصوبه و قانون به طور کلی ساخت برج در این محدوده‌ها ممنوع است و سخنگوی قوه قضایی هم اعلام کرد که ساخت هتل ولنجک را متوقفف کرده‌است.
عضو هیئت علمی و رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تاکید کرد: باید توجه داشت در چند سال گذشته، کسی از این الزامات حرفی نمی‌زد و پیش از این بدون این سختگیری‌ها بر روی پهنه‌های گسلی برج‌سازی ساخته می شد بطوریکه طبق بررسی‌های انجام شده از حدود هزار برج بالای 12 طبقه در تهران نزدیک به 100 برج بلند مرتبه دقیقا بر روی گسل فعال ساخته شده‌است که این ساخت و سازها عمدتا در منطقه یک انجام شده و مابقی مربوط به منطقه 22 است. البته در آن زمان ساخت این برج‌ها غیرقانونی نبوده چراکه قانونی در این باره نداشتیم. اما از سال 1398 قانون محدودیت ساخت در پهنه‌های گسلی ابلاغ و اجرا شد و اگر از این زمان به بعد در این حرایم برج سازی شده خلاف قانون بوده و قوه قضاییه می تواند با متخلفان مطابق قانون برخورد کند.
بیت‌الهی همچنین با اشاره به ساخت بیمارستان در پهنه‌های گسلی گفت: براساس مطالعات انجام شده در تهران 16 ساختمان بیمارستانی بر روی گسل‌های ساخته شده که این ساخت و سازها در حرایم گسلی منطقه 1،5، 2 و 22 انجام شده و همچنین سه ایستگاه آتش‌ نشانی بر روی گسل ساخته شده که باید توجه داشت در حالی این مراکز بر روی گسل ساخته شد که همین مراکز پس از وقوع زلزله به مردم خدمات رسان باشند.
در همین پیوند، علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: بیمارستان‌های تهران از نظر سازه‌ای و ایمنی با مشکلات جدی مواجه هستند که با کوچک‌ترین عارضه‌ای این سازه‌ها در هم فرو می‌ریزند.
علیرضا زالی با بیان اینکه متأسفانه ۵ گسل بالقوه فعال در پایتخت وجود دارد که تمامی بیمارستان‌های مادر بر روی این گسل‌ها قرار دارند و با کوچک‌ترین عارضه‌ای این سازه‌ها در هم فرو می‌ریزند، اظهار کرد: البته مطالعه خوبی در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور برای وضعیت استحکام سازه‌ای بیمارستان‌ها انجام شده و عمر و قدمت برخی بیمارستان‌های کلانشهرها بسیار بالا بوده و استهلاک و مواردی از این قبیل جزو مسائل مبتلا به است.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر فرآیند جایگزینی تخت‌های فرسوده با تخت‌های جدید بیمارستانی در دستور کار وزارت بهداشت بوده و این مهم در کشور هم به عنوان جریان جدید در حال پیگیری است البته با توجه به اینکه در پایتخت به طور مشخص بخش عمده یعنی ۷۵ درصد بیمارستان‌های قدیمی تهران بیش از ۵۰ سال عمر داشته و بسیار قدیمی و مستهلک هستند نیاز به جایگزینی دارند و باید به تدریج این کار انجام شود هر چند مطالعات اولیه نشان می‌دهد هزینه مقاوم سازی یا تغییرات تقویت سازه‌ای بسیار پرهزینه تر از ساخت بیمارستان جدید است بنابراین لازم است بررسی تحلیلی در مورد بیمارستان‌ها و تخت‌های فرسوده انجام شود.رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: در واقع مقاوم سازی برخی بیمارستان‌ها ممکن است مقرون به صرفه نباشد و تأسیس و ساخت بیمارستان جدید مقرون به صرفه تر باشد اما به هر حال به دلیل جمعیت بالا و پوشش بسیاری از شهرهای ارجاعی و جایگاه ممتاز تهران در خدمات رسانی به تمامی مردم کشور وجود یک بیمارستان مقاوم در پایتخت ضروری است و باید با نگاه ملی دیده شود و علاوه بر بحث مقاوم سازی، افزایش ایمنی بیمارستان‌ها به دلیل شرایط خاص نیازمند بودجه و هزینه‌های کلان است.
زالی ادامه داد: با توجه به نزدیک بودن ارائه بودجه ۱۴۰۴ به مجلس، از اعضای کمیسیون درخواست کردم در بودجه سال آینده ردیف نشان دار مستقلی برای بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به منظور مقاوم سازی، مطالعات تحلیلی و تقویت سازه‌ای و به روزرسانی ساختمانی و به ویژه توسعه تخت‌های جدید و بحث بسیار مهم افزایش ضوابط ایمنی در بیمارستان‌ها در نظر گرفته شود به عنوان مثال تنها برای ایمن سازی آسانسورهای بیمارستان امام حسین (ع) تهران ۶۰۰ میلیون تومان نیاز داریم.
وی افزود: بودجه فعلی مستقل، نشان‌دار و کافی نیست و از کمیسیون بهداشت مجلس درخواست کردیم در بودجه سال آینده (۱۴۰۴) عددی را برای کل کشور در نظر بگیرند تا در فرآیند افزایش ایمنی و مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها به صورت نشان دار پایدار باشد و در بودجه‌های سال آینده هم تکرار شود.