سهم ۶۰ درصدی خودروها در آلودگی هوا

۳۱ شهریورماه برابر با ۲۲ سپتامبر، به عنوان روز جهانی بدون خودرو نامگذاری شد که خودروسواران را تشویق می‌ کند تا در سال، یک روز از خودرو استفاده نکنند.هدف این رویداد ارتقای کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ترویج و توسعه‌ دوچرخه سواری و پیاده روی است، در این پویش، مردم تشویق می شوند سفرهای شهری خود را با استفاده از وسایل نقلیه‌ عمومی انجام دهند .
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تاکنون در کشور ۲۶ میلیون خودرو شماره گذاری شده که از این تعداد حدود ۷ میلیون خودرو به سن فرسودگی رسیده اند، همچنین ۱۲.۵ میلیون موتورسیکلت شماره گذاری شده که حدود ۱۰ میلیون از آنها فرسوده اند و عموما نیز کاربراتوری هستند، سن فرسودگی موتورسیکلت ۶ سال تعیین شده است و سن فرسودگی خودرو هم نیز متفاوت است مثلا سواری ۲۰ سال و عمومی ۱۰ سال در نظر گرفته شده است.
داریوش گل علیزاده افزود: در این میان اما شرایط خودروهای ناوگان حمل و نقل عمومی خیلی خراب است به طوری که بیش از ۸۶ درصد آنها به سن فرسودگی رسیده اند که هم منجر به افزایش آلودگی به ویژه در کلانشهرها می شود، چون این خودروها آلاینده های بیشتری منتشر و در مقابل سوخت بیشتری هم مصرف می کنند، حال بحث ایمنی آنها هم که جای تامل دارد.
وی اظهار داشت: سهم خودروها به عنوان منابع متحرک در انتشار آلاینده ها از لحاظ ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در تهران حدود ۶۰ درصد است، از این منابع متحرک خودروهای دیزلی شامل اتوبوس ، کامیون و مینی بوس و در مجموع خودروهایی که سوخت دیزل مصرف می کنند بیش از ۳۰ درصد از سهم منابع متحرک را به خودشان اختصاص می دهند.
وی با اشاره به اینکه برای کاهش سهم این منابع در انتشار آلودگی چند کار باید انجام شود گفت: یکی اینکه با استفاده از فناوری های نوین به سمت ارتقاء استاندارد خودروها حرکت کنیم، اکنون فناوری خودروها در کشور ما قدیمی است که باید به روز شود، دوم اینکه کیفیت سوخت را ارتقاء دهیم یعنی انطباق تناسب بین استاندارد سوخت و استاندارد خودرو که موضوع مهمی است ایجاد شود و باید مورد توجه قرار گیرد، سوم اینکه به مرور به سمت خودروهای برقی، هیبریدی و گازسوز برویم، به ویژه در خودروهای حمل و نقل عمومی در کلانشهرهایی مانند تهران که سهم زیادی در انتشار آلایندگی دارند؛ باید حتما به سمت اتوبوس های برقی برویم.
گل علیزاده تاکید کرد: هرچقدر ناوگان حمل و نقل عمومی را همراه با نوسازی توسعه دهیم موفق تر خواهیم بود، نه اینکه خودروهای نو بیاوریم اما همچنان قدیمی ها نیز کار کنند، توسعه همراه با نوسازی باشد یعنی یک خودروی فرسوده خارج و یک نو وارد شود، یا دو تا وارد یکی خارج شود تا جایی که به سطح استاندارد برسد، همچنین شبکه حمل و نقل جامعیت کامل داشته باشد یعنی مثلا شهروندان با یک فاصله ۵۰۰ متر از محل سکونت یا محل کار به یکی از سامانه های حمل و نقل عمومی دسترسی داشته باشند تا دیگر استفاده از خودروی شخصی برایشان جاذبه ای نداشته باشد.
وی اظهار داشت: کلانشهرهای ما دیگر از لحاظ تهویه هوا ظرفیت این همه بار آلودگی را ندارند، اکنون در تهران به ۹ هزار اتوبوس نیاز است اگر این تعداد اتوبوس دیزل یورو ۶ هم وارد کنیم باز هم یک انتشار حداقلی دارند که در ترافیک افزایش می یابد، ضمن اینکه بابت تردد سایش هم اتفاق می افتد حال اگر بیاییم طوری کار کنیم که هم مترو را افزایش دهیم و از طریق کاهش تردد خودروهای شخصی ترافیک را کم کنیم قطعا موفق تر خواهیم بود ضمن اینکه باید به مرور به سمت خودروهای برقی برویم و به طور موازی برای شارژ این خودروها به فکر ایجاد نیروگاه های تجدید پذیر باشیم و نیروگاه های فسیلی را از چرخه خارج کنیم.
وی درباره روند نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی گفت: روند نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی بسیار ضعیف است، در مدت ۱۰ سال گذشته شاید حدود دو هزار دستگاه خودرو نوسازی و وارد چرخه حمل و نقل عمومی شد اما برنامه های خوبی برای تسریع این روند دیده شده است.
گل علیزاده با تاکید بر نقش توسعه حمل و نقل عمومی در کاهش آلودگی ها اظهار داشت: برآورد شده که در تهران حدود ۸ تا ۹ هزار اتوبوس نیاز است اما اکنون کمتر از دو هزار اتوبوس فعال است، مردم هم چون می بینند اتوبوس به موقع نمی رسد و زمان زیادی را در ایستگاه ها و خیابان سپری می کنند از این رو با خودروی شخصی تردد می کنند که این یعنی انتشار زیاد آلایندگی در هوا که مشکلات زیادی را به همراه دارد.
وی درباره شرایط مصرف سوخت گفت: در نیمه اول سال میانگین مصرف روزانه سوخت بنزین در کشور ۱۱۵ میلیون لیتر بوده که عدد بالایی است، اگر این روند مدیریت نشود وارد کننده سوخت می شویم و شاید هم کیفیت سوخت پایین بیاید، پس باید مدیریت مصرف سوخت را با سیاست گذاری های درست، توسعه حمل و نقل عمومی برقی و استفاده از فناوری های خودروهای کم مصرف و برقی جبران کنیم تا هم شاهد کاهش مصرف سوخت و هم کاهش آلودگی هوا باشیم.